Jeanne Hartman
De echte oplossing voor chronische lage rugpijn
Wat is pijn in de onderrug?
Pijn in de onderrug, ook wel bekend als lage rugpijn, is een veelvoorkomend probleem dat miljoenen mensen over de hele wereld treft. Het verwijst naar pijn of ongemak in het gebied onderaan de rug, tussen de ribben, het bekken of het heiligbeen. Deze pijn kan variëren van mild tot ernstig en kan acuut of chronisch zijn. Meestal gaat het om chronische rugpijn die sluimerend op de achtergrond aanwezig is. Deze pijn wordt vaak voor lief genomen tot het op een dag “er in schiet” en acute pijn geeft. Vaak is dan de vraag “hoe kan dit toch?”. Dan gaat er al mogelijk iets fout in jouw fundering.Â
Definitie van chronische lage rugpijn
Chronische lage rugpijn wordt in de richtlijnen gedefinieerd als aanhoudende pijn in de onderrug die langer dan 12 weken aanhoudt. Normaal wordt gesteld dat pijn in de rug binnen die 12 weken op eigen wijze geheeld moet zijn, dan wel door behandeling van een therapeut. Alleen komt deze pijn vaker terug in het leven, soms wel meerdere malen per jaar. Het kan het dagelijks functioneren van een persoon beïnvloeden en leiden tot beperkte mobiliteit en verminderde kwaliteit van leven.
Waardoor komt pijn onder in de rug?
Pijn onder in de rug wordt altijd veroorzaakt door een structuur in het lichaam. Het kan bijvoorbeeld gaan om een spier, een pees, een ligament (band), kapsel, zenuw of tussenwervelschijf. Ook pijn vanuit één of meerdere gewrichten kan de klachten uitlokken. Een dergelijke structuur kan irritatie en ontsteking geven wat dan de pijn veroorzaakt. Deze pijn kan zowel plaatselijk zijn als uitstralen naar één of beide billen, benen of andere gebieden.Â
Is deze structuur en de bijbehorende pijn dan de oorzaak van het probleem of simpelweg het gevolg?Â
In bijna alle gevallen is het een gevolg en niet de oorzaak, tenzij het een direct gevolg is van fysieke trauma. De rugpijn kan door veel dingen worden veroorzaakt. Denk hierbij aan hoge mate van stress, emotioneel trauma, onderdrukte emoties, slechte voeding en leefstijl, weinig bewegen of langdurig zitten (kantoorbaan), een verstoord bioritme en darmklachten.Â
Hoe wordt chronische lage rugpijn gediagnosticeerd?
We komen er niet omheen dat men tegenwoordig het liefst een diagnose wil hebben, een verklaring voor de ervaren pijn. Een probleem kan worden vastgesteld door een therapeut, maar bij chronische rugpijn wordt het liefst een verwijzing gegeven naar een arts voor aanvullend beeldmateriaal.Â
In eerste instantie wordt bij een therapeut een vraaggesprek gehouden en bewegingsonderzoek uitgevoerd om vast te stellen welke structuur de pijn geeft en wat de mogelijke oorzaak is. Maar wanneer de pijn niet verdwijnt is de volgende stap aanvullend onderzoek doen in het ziekenhuis.Â
De meeste gebruikte medische onderzoeken bij lage rugpijn
In de reguliere gezondheidszorg wordt veelal gebruik gemaakt van de volgende methoden:
Röntgenfoto’s: Dit kan helpen bij het identificeren van botproblemen, zoals fracturen of degeneratieve veranderingen
MRI-scan: Dit kan gedetailleerde beelden bieden van de zachte weefsels in de rug, zoals spieren, ligamenten en tussenwervelschijven. Ook wordt het gebruikt om te kijken of er sprake is van een hernia of kanaalstenose (vernauwing van het kanaal waar het ruggenmerg doorheen loopt)
CT-scan: Dit kan worden gebruikt om gedetailleerde beelden te verkrijgen van de botten, spieren en zenuwen in de rug in verschillende lagen
Bloedonderzoek: Dit kan helpen bij het uitsluiten van andere mogelijke oorzaken zoals infectie of ontsteking.
Het laten uitvoeren van aanvullend onderzoek kan in specifieke gevallen zeker uitkomst bieden, denk aan acute trauma’s zoals een auto ongeluk, een val van een ladder of aangeboden afwijkingen. In alle andere gevallen kan de vraag weer worden gesteld “Is het of zijn de symptomen de oorzaak?” Wat als er niets uit de onderzoeken naar voren komt, maar de rugpijn alsnog aanwezig is? Je al van alles hebt geprobeerd, maar de klachten blijven terugkomen?
Traditionele behandelingen voor chronische lage rugpijn
In de reguliere gezondheidszorg is een eerste stap vaak pijnstillers in de vorm van paracetamol, ibuprofen of sterkere middelen als naproxen of diclofenac en het advies om rust te nemen. Als dit niet voldoende helpt gaat men vaak naar een fysiotherapeut waar behandeling bestaat uit fysieke technieken en bewegen.
Pijnstillers en ontstekingsremmers voor lage rugpijn
Zoals eerder beschreven is een veelvoorkomende eerste stap bij de behandeling van lage rugpijn het voorschrijven van pijnstillers en ontstekingsremmers. Deze medicijnen kunnen helpen om de pijn tijdelijk te verlichten, maar ze pakken niet de onderliggende oorzaak van de pijn aan. Bovendien kunnen langdurig gebruik van deze medicijnen bijwerkingen hebben en verslavend zijn.
Fysiotherapie en oefeningen voor het verlichten van lage rugpijn
Fysiotherapie is een andere veelvoorkomende behandelingsoptie voor chronische lage rugpijn. Een fysiotherapeut kan verschillende fysieke technieken gebruiken, zoals massage, stretching en oefeningen, het lichaam te versterken en de pijn te verminderen. Hoewel fysiotherapie nuttig kan zijn bij het beheersen van de symptomen en het in veel gevallen ook verlichting geeft, is de behandeling gericht op het bewegingsapparaat. Wanneer er sprake is van een disbalans in het lichaam of zwakke fundering zullen de klachten na verloop van tijd terugkomen.
Waarom de rugpijn altijd terugkomt
Wanneer je onkruid niet met wortel en al uit de grond trekt, zal het blijven teruggroeien. Zo werkt dit ook met fysieke klachten, in dit geval met lage rugpijn. Een spier is nooit de oorzaak, maar toch wordt er vaak gemasseerd, getraind of doet men aan stretch oefeningen. Het lichaam geeft niet voor niets signalen af. Mogelijk ken je het wel, je bent al een paar weken snotterig, voelt op de achtergrond wat spanning in de nek en onderrug en slaapt al weken slecht. Tot op een dag de pijn in de onderrug “er in schiet” en je niet of nauwelijks nog kunt bewegen. De focus ligt dan altijd op de huidige klacht, terwijl alle andere signalen zijn genegeerd.Â
De echte oplossing voor chronische lage rugpijn
Hoewel traditionele of reguliere behandelingen nuttig kunnen zijn bij het beheersen van de symptomen en het tijdelijk verlichten van pijn, is er vaak behoefte aan een meer totalere of holistische benadering. Een lichaam bestaat uit meer dan alleen spieren, botten en gewrichten.
Zo heb je ook nog organen die ook kunnen lijden aan bewegingsverlies. Onze organen worden dagelijks onderworpen aan uitdagingen. Denk aan slechte, industrieel bewerkt voedsel, hoge mate van stress, toxische belasting door chemische stoffen of uitstoot van fabrieken en auto’s. Het meemaken van heftige emotionele trauma’s als het overlijden van dierbaren, langdurig pesterijen of misbruik. Dit alles kan leiden tot fysieke problemen of in dit geval rugpijn.Â
Symptomen zijn zelden de oorzaak
Vaak zijn de symptomen van lage rugpijn slechts het topje van de ijsberg. Een bijpassend spreekwoord hierbij is “de druppel die de emmer doet overlopen”. Wanneer de oorzaak elders ligt en het lichaam dus al druk is met andere zaken hoef er maar iets te gebeuren waardoor het spontaan mis kan gaan. Als deze oorzaak niet wordt verholpen zullen de symptomen vaker terugkomen of kan er zelfs op langer termijn permanente schade optreden. Denk hierbij aan artrose, hernia of kanaalstenose.Â
Laaggradige ontsteking
Een veelvoorkomende oorzaak van chronische lage rugpijn is een laaggradige ontsteking in het lichaam. Dit is een vorm van ontsteking die altijd op de achtergrond aanwezig is. Dit betekent dat ons immuunsysteem continue actief is wat enorm veel energie kost. Dit resulteert in het niet meer adequaat kunnen reageren wanneer er een ander probleem bovenop komt. Denk aan het weken of maanden lang verkouden zijn. Het probleem is dat het lichaam deze laaggradige ontsteking niet krijgt opgelost en het een vicieuze cirkel is waar het in vasthangt.Â
Deze ontsteking kan voortkomen uit verschillende factoren, zoals slechte voeding, (chronische) stress, gebrek aan beweging en vaak voorkomend een slechte darmomgeving of microbioom.
Door een slechte darmomgeving krijg je niet alleen een laaggradige ontsteking, maar door deze ontsteking wordt de darmwand beschadigd. Onze darmwand is een barrière die ons beschermt tegen indringers van buitenaf. Hierdoor ben je vatbaarder voor ziekten en wordt het probleem alleen maar erger.Â
Bewegingsverlies in het lichaam
Een ander belangrijk aspect dat vaak over het hoofd wordt gezien, is bewegingsverlies in het lichaam. Dit gebeurt letterlijk door langdurig zitten, een slechte houding of gebrek aan beweging. Hierdoor worden spieren en gewrichten stijf en kan het lichaam minder aan. Maar ook het eerder benoemde bewegingsverlies van organen. Dit kan voor allerlei problemen zorgen denk aan een verstoorde stoelgang, obstipatie, buikpijn, maagzuur, ophoping van vocht etc. Maar ook zorgt bewegingsverlies van organen direct voor onder andere rugpijn. Onze organen zijn opgehangen aan de wervelkolom waardoor het letterlijk gaat trekken en gaat zorgen voor stijfheid en pijn.
Een verstoord bioritme
Onze bioritme, ook wel slaap- en waakritme. Misschien wel de meest onderschatte oorzaak voor gezondheidsproblemen. Slaap is herstel! Wanneer de kwaliteit van slaap niet goed is heeft het direct gevolgen. Je kent het wel, een slechte nacht gehad en de volgende dag vermoeid naar het werk. Bij veel mensen speelt dit jaren een probleem.Â
Wat kun je zelf doen om chronische rugpijn op te lossen en te voorkomen
Het antwoord is simpel, kijken naar de daadwerkelijke oorzaak en het aanpakken hiervan. Maar zoals je al hebt gelezen is jouw rugpijn afhankelijk van veel verschillende dingen. Is dit dan moeilijk? Nee, maar het vergt wel eigen inzet en verandering van leefstijl en gedrag. Neem je eigen lichaam en leven eens onder de loep. Door “echt” te gaan kijken en observeren kom je meer te weten dan je denkt.
Welke oefeningen kun je zelf doen bij pijn onder in de rug?
Regelmatige lichaamsbeweging is een effectieve manier bewegingsverlies in het lichaam te herstellen en kracht op te bouwen. Specifieke oefeningen zoals buikspieroefeningen, stretching en yoga kunnen hier voor zorgen.Â
Bewegen als medicijn
Bewegen zorgt letterlijk voor pijndemping, zie het als een gratis paracetamol die altijd geactiveerd kan worden in het lichaam. Zorgt dagelijks voor voldoende beweging. Heb je een kantoorbaan? Ga dan regelmatig staan en een stukje lopen. Ook zorgt bewegen voor het herstellen van bewegingsverlies in het lichaam.
Voeding als medicijn
Gezonde voeding is een onderdeel van onze fundering. Wanneer je alleen maar industrieel bewerkt voedsel, snelle suikers en transvetten eet zorg je letterlijk zelf voor ontsteking in het lichaam. Je eet langzaam toe naar chronische rugpijn. Zorg ervoor dat je dagelijks producten eet die zorgen voor ontstekingsremming, het opbouwen en onderhouden van een gezonde darmflora en goede energie. Je kunt hiermee lichaam goed ondersteunen, helpen bij herstel en voorzien van de juiste voedingsstoffen.Â
Een goed product om dagelijks te nemen is visolie. Visolie bevat omega 3 wat een essentiele vetzuur is. Het zorgt voor ontstekingsremming in het lichaam en voedings van ons brein. Wij maken gebruik van de vloeibare visolie van Vitakruid. Het heeft een hoge dosering, een citroenachtige smaak en zit in een kwalitatieve verpakking. Met de code SAPIENS10 krijg je 10% korting op alle producten. Deze kortingscode kun altijd blijven gebruiken.
Wil je meer weten over voeding? Volg dan onze online workshop grip op gezonder eten.Tijdens deze workshop leer je de basis over vetten en suikers, waarom we eten, hoe je een etiket leest en jouw bord gebalanceerd kan vullen met de juiste voedingsmiddelen.
Slaap als medicijn
Een goede nachtrust is essentieel voor het herstel van het lichaam. Zorg ervoor dat je 8 uur slaap per nacht krijgt, 3 uur voor het slapen gaan niet meer eet en geen koffie meer drinkt in de avond. Ook het verminderen van kunstlicht is essentieel om in slaap te komen.Â
Blijf je toch problemen houden of wil je meer uitleg over het slaap- en waakritme, volg dan onze workshop “grip op stress”.Stress is namelijk een veelvoorkomende oorzaak van slaapverstoring.
De kracht van ademhaling
Ademhalingsoefeningen kunnen helpen om stress en spanning in het lichaam te verminderen. Diepe ademhalingsoefeningen kunnen de spieren ontspannen en de bloedtoevoer naar de rug verbeteren, wat bijdraagt aan pijnverlichting en het oplossen van ontsteking. Ook zorgen ademhalingsoefeningen het oplossen van bewegingsverlies in het lichaam, specifiek de organen. Dit komt door het middenrif, ook wel diafragma. Ook ademhalingsoefeningen komen terug in de workshop grip op stress.
Hormonale balans
We hebben verschillende hormonen in ons lichaam, denk aan cortisol, insuline, oestrogeen, leptine en testosteron. Allen hebben ze belangrijke, sterker nog, onmisbare functies in ons lichaam. Er zijn verschillende oorzaken waardoor het uit balans kan raken. Voor vrouwen kan hierbij een gevolg zijn dat de menstruatiecyclys ontregeld raakt, hierdoor kan de menstruatie te lang uitblijven of regelmatig te vroeg beginnen. Ook de mate van vruchtbaarheid is erg afhankelijk van de hormonale balans. De aandoening PCOS is een klassiek voorbeeld van ontregeling in de hormonale huishouding. Maar zeer zeker ook bij mannen zijn hormonen belangrijk. Wanneer hier een verstoring in is kan er bijvoorbeeld vrouwelijke borstgroei plaatsvinden of een vergroting van de prostaat.Â
Wanneer je hier meer over wil weten lees dan ons blog “Hormonale disbalans oplossen de rol van voeding en stress”.Â
Stressmanagement
Stress is een veelgebruikt begrip en iedereen heeft hier last van. Vaak denkt men dan aan bewuste stress ervaren door werk, drukte, familiegelegenheden of het verkeer. Maar er zijn meer vormen van stress waar de meeste niet bewust van zijn. Denk aan fysieke stress door slechte voeding of (overmatig) sporten, psychologische stress of meegemaakte trauma’s. Het is belangrijk om voldoende achtergrond kennis te hebben om adequaat om te kunnen met stress. Wanneer het namelijk chronisch wordt heeft het allerlei negatieve gevolgen voor het lichaam. In de workshop grip op stress komen alle vormen van stress aan bod. Ook krijg je praktische tips hoe dit op te lossen.Â
Daarnaast kun je aan de slag gaan met vormen van yoga, ademhalingsoefeningen of meditatie. Wat ook bewezen effectief is tegen stress is een spijkermat. Dit is een mat met plastic spijkers waarop je gaat liggen wat een prikkels geeft aan je rug. Dit zorgt voor diepe ontspanning en een verbeterde doorbloeding wat goed kan helpen bij rugpijn. Wij maken gebruik van de spijkermat van Flowee.Â
Osteopathie
Een osteopaat gaat opzoek naar bewegingsverliezen in het lichaam wat kan leiden tot fysieke klachten. Waar een fysiotherapeut voornamelijk focust op het spier- en skeletstelsel, richt een ostepaat zich ook op organen en de schedel. Door alle systemen in het lichaam te betrekken kan een osteopaat grondiger onderzoek doen om te komen tot de wortel van het probleem. Door het kijken naar het lichaam in zijn totaliteit en het toepassen van de juiste technieken kan de chronische rugpijn worden opgelost.Â
Een behandeling door een osteopaat kan perfect samengaan met het bouwen aan een sterke fundering. Door het oplossen van het bewegingsverlies van organen kan het nemen van de juiste voeding optimaal worden ondersteund.
Jordi en Jeanne zijn beide werkzaam als osteopaat waarbij je terecht kan voor een afspraak. Jordi is werkzaam bij de Romei in Zevenaar en Jeanne bij het Heelhuus in Warnsveld. Neem gerust contact op.